Teflon - nazwa, zastosowanie, definicja
Tworzywo to zsyntetyzował w 1938 Roy J. Plunkett w DuPont Jackson Laboratory w amerykańskim stanie New Jersey1. Synteza PTFE została opatentowana przez firmę DuPont w 1956. Patent ten wygasł po 20 latach, natomiast nazwa Teflon jest zastrzeżonym znakiem towarowym firmy DuPont i inni producenci tego polimeru nie mają prawa posługiwać się nią.
Firma DuPont opatruje tą nazwą nie tylko politetrafluoroetylen, lecz także inne polimery i kopolimery poliolefinowe z dużą zawartością merów ?CF2CF2?, które łącznie tworzą rodzinę kilkuset różnych produktów.
Politetrafluoroetylen znany jest w Polsce również pod nazwą Tarflen (produkt Zakładów Azotowych w Tarnowie-Mościcach; obecnie cały wydział produkcji Tarflenu i laboratorium badawcze przejęła firma INBRAS Sarbinowscy sp.j. w Tarnowie)2. Inna nazwa handlowa to Fluon.
Czysty politetrafluoroetylen topi się temperaturze 327 °C, ale wykazuje bardzo dużą lepkość niepozwalającą na przetwórstwo typowe dla termoplastów. W temperaturze ok. 260 °C przechodzi z fazy krystalicznej do fazy ciekłokrystalicznej, w której staje się przezroczysty i dość miękki, ale nie płynny.
Jedną z najważniejszych cech PTFE jest jego wyjątkowo mała swobodna energia powierzchniowa, dzięki czemu ma on dobre właściwości smarujące oraz nie przywierają do niego żadne zanieczyszczenia. Inną ważną właściwością PTFE jest jego wysoka odporność chemiczna. Praktycznie nie reaguje on z niczym ani w niczym się nie rozpuszcza, nawet w stężonym kwasie fluorowodorowym, do którego przechowywania jest wykorzystywany.
Ze względu na nietopliwość, PTFE nie można obrabiać w typowy dla tworzyw sztucznych sposób (np. przez wytłaczanie lub wtrysk), lecz trzeba stosować techniki spiekania proszku ? podobne do stosowanych w materiałach ceramicznych.
Zastosowanie:
materiały, przedmioty i powłoki przedmiotów oraz elementy urządzeń pracujące w wysokich temperaturach i w kontakcie z agresywnymi środkami chemicznymi (aparatura chemiczna, naczynia kuchenne, ubrania strażackie (np. chemiczne ubrania gazoszczelne, CUG) itp.)
powłoki i materiały hydrofobowe (np. tkanina Gore-Tex)
składnik smarów
materiały, elementy urządzeń i powłoki poślizgowe (np. pocisków do broni ręcznej)
materiały uszczelniające (nici, taśmy)
implanty, kolczyki itp. elementy mające stały kontakt z tkankami
Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Poli(tetrafluoroetylen)
Trudny wybór
Na rynku mamy garnki zrobione z różnych materiałów - teflonowe, emaliowane, miedziane, tytanowe... Zatrzęsienie. Więc co wybrać? Ile zapłacić? Cóż - jeśli czas w kuchni spędzasz okazyjnie, to nie warto wydawać dużych pieniędzy na wysokiej jakości sprzęt - po prostu się zmarnuje. Ale jeśli gotowanie to Twoja prawdziwa pasja - to warto dobrze przemyśleć wybór garnków i patelni. Znaczenie ma również to na czym gotujemy - płyty indukcyjne mają swoje specyficzne wymagania, nie każdy garnek "odpali". Na szczęście większość dostępnych obecnie w sprzedaży naczyń do gotowania bez problemu działa na indukcji.
O garnkach i patelniach
Większość z nas gotuje posiłki w domu. Bardzo ważne jest, żeby dobrze wybrać garnki i patelnie - mają nie tylko służyć nam przez lata, ale nie mogą przecież szkodzić. Wszystko co ma kontakt z żywnością powinno być wykonane z odpowiedniej jakości materiałów, nie może wchodzić w reakcje z jedzeniem, na przykład pod wpływem wysokiej temperatury. Nie bez powodu nie sprzedaje się już aluminiowych naczyń bez dodatkowych powłok (np. powłoka teflonowa na patelni). Czasem warto wydać więcej na porządny komplet garnków, który będzie nam służył kilkanaście, nawet ponad 20 lat, niż skusić się na promocję w markecie.