O materiałach
Oprócz miejsca zastosowania, można podzielić sztukaterię wg. typu materiału, z którego jest zrobiona. Obecnie najczęściej jest to gips lub styropian. Gips jest cięższy, trudniejszy w późniejszej obróbce i droższy. Najczęściej stosowany jest na zewnętrznych elementach. Styropian jest lekki,...może być bardzo twardy i odporny mechanicznie, łatwo go przykleić i malować. Takie sztukaterie są sporo tańsze, a wcale nie muszą wyglądać tandetnie, zwłaszcza na sufitach. Co prawda, jeżeli zależy nam na odtworzeniu oryginalnych sztukaterii, to zdecydowanie powinniśmy wybrać gips, jednak liczmy się ze znacznie większym kosztem.
Gzyms - z Wikipedii
Gzyms ? element architektoniczny w postaci poziomej listwy wystającej przed lico muru, która chroni elewację budynku przed ściekającą wodą deszczową. Nierzadko pełni też funkcję ozdobną. W tym ostatnim przypadku gzyms tworzyć może kilka profilowanych listew z dodatkowymi ozdobami umieszczonymi nad lub pod listwami.
Gzyms (geison) w architekturze starożytnej Grecji i Rzymu był jednym z elementów belkowania. Chronił fryzy i koronował całe belkowanie.
Dziś wykonuje się w budownictwie gzymsy o formach zupełnie prostych i ściśle funkcjonalnych.
Podział gzymsów:
zewnętrzne, wśród których wyróżnia się:
główne (koronujące, wieńczące) ? wieńczą ścianę budowli,
cokołowe ? oddzielają cokół od lica muru,
działowe (międzypiętrowe) ? dzielą płaszczyznę ściany podkreślając poziomy poszczególnych kondygnacji,
nadokienne ? gzymsy przerywane, znajdujące się nad otworami okiennymi, zazwyczaj powielające ich szerokość,
podokienne ? gzymsy ciągłe, przebiegające pod wszystkimi oknami danej kondygnacji,
parapetowe ? gzymsy przerywane, znajdujące się pod otworami okiennymi, zazwyczaj powielające ich szerokość,
naddrzwiowe (nadportalowe) ? znajdujące się nad otworami drzwiowymi, oraz
wewnętrzne, które zdobią ściany, kominki, piece i sprzęty.
Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Gzyms
Jak wybrać sztukaterie?
Zanim kupimy sztukaterię, warto wiedzieć jakie mamy oczekiwania względem na przykład trwałości. Przy elementach na elewacji warto zadać sobie pytanie - jak to będzie się prezentowało za kilka lat, kiedy zmieni się moda? Czy łatwo będzie przemalować te elementy dekoracyjne, lub zdjąć jeśli nam się znudzą? W przypadku wnętrz to jeszcze istotniejsza sprawa. Przede wszystkim sztukaterii mówimy NIE jeśli pomieszczenie jest niskie, naprawdę w bloku z wielkiej płyty lub w nowoczesnych apartamentowcach takie rozwiązanie dekoracyjne jest dość kuriozalne. Przy starszych budynkach, wysokich sufitach - to dobry pomysł. Ciekawie sztukaterie mogą się prezentować chociażby w loftach, jednak w tym wypadku wymaga to ogromnego wyczucia - style trzeba umieć łączyć.
Podział sztukaterii
Sztukaterie dzieli na zewnętrzne i wewnętrzne. Bonie, gzymsy, wszelkie gipsowe zdobienia na elewacjach i fasadach, narożniki, itd - to rodzaje sztukaterii zewnętrznej. Można się tutaj spierać o kwestie estetyczne, jednak np. przy odnawianiu starych budynków to sa bardzo ważne detale architektoniczne.
Do wnętrz stosujemy obecnie najczęściej sztukaterie styropianowe, takie jak rozety, listwy przysufitowe, zdobienia na ścianach, przy drzwiach i oknach. Tak samo, jak przy sztukateriach zewnętrznych, trudno sobie wyobrazić no. wnętrze pałacu bez tych elementów.