Jan Mayen
Norwegia (bokm?l Norge i lub nynorsk Noreg i), urzędowo Królestwo Norwegii ? monarchia konstytucyjna, której terytorium obejmuje zachodnią część Półwyspu Skandynawskiego, Jan Mayen, Svalbard i Wyspę Bouveta. Ma łączną powierzchnię 385 252 km? i liczy około pięciu milionów mieszkańców. Jest drugim najrzadziej zaludnionym państwem Europy. Graniczy ze Szwecją niemal na całej długości granicy; znacznie krótsze odcinki oddzielają Norwegię od Finlandii i Rosji. Kraj ma również granicę morską (przez cieśninę Skagerrak) z Danią. Stolicą Norwegii jest Oslo. Długa, licząca ponad 20 tys. kilometrów linia brzegowa znana jest z charakterystycznych zatok, tzw. fiordów. Nazwa kraju pochodzi od staronordyckiego nord vegen (pol. droga na północ).
Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Norwegia
BOKM?L i NYNORSK
Kilka słów odnośnie samego języka norweskiego. Język norweski należy do grupy języków skandynawskich z grupy języków germańskich. Istnieją 2 główne formy języka norweskiego BOKM?L i NYNORSK.
Oprócz tych 2 form istnieje również wiele dialektów w poszczególnych regionach Norwegii, mówi się nawet, że może ich być około 500. Każdy z nich jest jednak zrozumiały dla każdego, ale wszystkie różnią się nieznacznie od siebie. Niektóre z tych dialektów są bardzo trudne zarówno w wymowie jak i zrozumieniu.
sprawą króla Olafa Tryggvasona
Najstarsze ślady działalności człowieka w Norwegii odkryto koło Komsa w okręgu Finnmark i niedaleko Fosna w Nordm?re. Datuje się je na około 9000 p.n.e. ? 8000 p.n.e.
W 793 r. atakiem na angielski klasztor Lindisfarne rozpoczęła się epoka wikingów. Od tego roku skandynawscy najeźdźcy na długich łodziach często widziani byli w portach Europy Północno-Zachodniej. Norwescy wikingowie dotarli do Islandii, Irlandii (założyli tam miasto Dublin), Grenlandii, a także do Ameryki.
We wczesnym średniowieczu kraj podzielony był pomiędzy lokalnych władców. Jednym z pierwszych, którzy podjęli próbę zjednoczenia, był Harald Pięknowłosy (norw. Harald H?rfagre). On to właśnie w roku 872, po bitwie pod Harsfjorden założył pierwszą w Norwegii siedzibę królewską ? Avaldsnes.
Pierwszy kościół powstał w Norwegii w Moster w 995 r. za sprawą króla Olafa Tryggvasona. Jako symboliczny moment chrystianizacji kraju uznaje się jednak bitwę pod Stiklestad, gdzie poległ władca Norwegii Olaf Haraldsson, uznany później świętym. XIII wiek to czas świetności Norwegii: pod panowaniem H?kona IV w skład terytorium norweskiego wchodziły także Jämtland, Islandia, Wyspy Owcze, Orkady, Szetlandy i Grenlandia. W XIV wieku kraj został osłabiony przez zwiększające się wpływy Hanzy, epidemię czarnej śmierci w 1349 r. i walki o tron. Po śmierci H?kona VI w 1380 r. tron objął jego syn Olaf IV, a następnie żona zmarłego króla, Małgorzata I, która była także królową Danii, a później i Szwecji. W 1397 Norwegia, Szwecja i Dania zawarły unię, zwaną kalmarską. Szwecja wyłamała się z unii w 1523 r. Norwegia, coraz bardziej zależna od Danii, pozostała w unii do 1814 r. Wtedy to, zwycięzcy w wojnach napoleońskich podpisali traktat w Kilonii, na podstawie którego Norwegia miała stać się częścią Szwecji, jako odszkodowanie dla tej ostatniej za stratę Finlandii na rzecz Rosji. Uchwalona 17 maja 1814 w Eidsvoll konstytucja była próbą odzyskania przez kraj całkowitej suwerenności. Skończyło się jednak na unii personalnej ze Szwecją. Pełną suwerenność odzyskali Norwegowie w 1905 r.
Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Norwegia